پیش به سوی توسعه کشور با حضور حداکثری درانتخابات1400
به گزارش نویدتهران،درموسم انتخابات قرارگرفته ايم،همه بايستي دراين رويداد مهم سهم به سزايي داشته باشند. علاوه بر انتخابات رياست جمهوري وانتخابات شوراي اسلامي شهر وروستا دربرخي شهر ها انتخابات مجلس خبرگان رهبري و همچنين مجلس شوراي اسلامي نيز برگزار خواهدشد.
مشارکت در انتخابات و رای دادن از مؤلفه های اساسی رفتار سیاسی شهروندان محسوب می شود وهمچنين یکی از سطوح و عرصه های مهم مشارکت سیاسی، شرکت مردم در انتخابات است.
مشارکت مردم در انتخابات می تواند امنیت داخلی کشور را ارتقاء بخشیده و مشروعیت نظام سیاسی را تثبیت نموده و در مقابله با تهدیدات خارجی که امنیت داخلی را به خطر می اندازد نقطه قوتی محسوب شود.
انتخابات یک فرایند تصمیم‌گیری رسمی است که طی آن مردم یا بخشی از مردم برای ادارهٔ امور عمومی خود شخص یا اشخاصی را برای مقامی رسمی به مدت معلوم با ریختن رأی به صندوق‌های انتخاباتی برمی‌گزینند.
واژهٔ انتخابات جمع واژهٔ عربی انتخاب از ریشهٔ «نخب» به معنی گزینش یا به‌گزینی است. برخی از سره‌نویسان فارسی واژه‌های گزیدمان یا گزینمان را به جای آن بکار می‌برند.
درنوشته هاي خود سعي خواهم كرد دررابطه با اهميت وقوانين انتخابات ازجمله؛ انتخابات رياست جمهوري اسلامي ايران،مجلس خبرگان رهبري،مجلس شوراي اسلامي ايران،شوراهاي اسلامي شهر وروستا به طور مفصل اشاره اي داشته باشم.
انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا
از مهمترین وظایف شوراها انتخاب شهردار برای مدت چهار سال، بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی‌ها در حوزه شهری و روستایی، نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا و طرحهای مصوب در امور شهرداری، همکاری با مسئولان اجرایی، نهادها و سازمانها و برنامه‌ریزی در خصوص مشارکت مردم در انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی است.
امروزه شهر و هر محيط زندگي مدني و اجتماعي، با شهروندان، معني پيدا مي کند. رابطه شهروندي با مديريت شهري از جمله مسائل و موضوعات مهمي است که در حوزه مديريت شهري در جهان مورد توجه قرار گرفته است. يکي از عواملي که مي تواند به تحقق و پايداري نظام مردم سالاري در جامعه از طريق اجتماعات مردمي بيانجامد، توجه به حقوق شهروندي است که مي توان دستيابي به اين هدف را از سوي شوراها دنبال کرد. در يک نگاه جامع شوراها در بطن خود، کليدواژه حقوق شهروندي، را دارا مي باشند؛ زيرا فلسفه وجودي خود شوراها بندهايي از تحقق معيارها و مولفه هاي حقوق شهروندي است. به عبارت ديگر، شوراها تبلور تحقق حقوق شهروندي مي باشند.
نهم اردیبهشت ۷۸ بود که همزمان با سالروز صدور پیام امام خمینی (ره) در خصوص شوراها و پیام ویژه‌ای از سوی رهبر معظم انقلاب، شوراهای اسلامی شهر و روستا آغاز به کار کرد.
پیام مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز به کار شوراهای اسلامی شهر و روستا درهشتم اردیبهشت1378
حضرت آیت‌اللَّه خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت آغاز به کار شوراهای اسلامی پیامی صادر فرمودند که توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری در مراسم افتتاحیه شوراهای سراسر کشور قرائت شد. متن پیام به شرح زیر است.
بسم الله الرحمن الرحیم
خدای متعال را شکر گزاریم که در انتخابات شوراها یک نهاد دیگر برای خدمت به مردم تأسیس شد و ملت ایران یک گام دیگر به تحقق کامل قانون اساسی مترقی جمهوری اسلامی نزدیک گشت. اکنون که در سالروز پیام امام عزیز و در سالی که به نام گرامی آن یگانه‌ی دوران نامگذاری شده، این نهاد اصیل آغاز به کار میکند، از صمیم قلب آرزو میکنم که شوراهای اسلامی شهر و روستا بتواند در سمت اهداف والا و انقلاب بنیانگذار نظام اسلامی تلاش و فعالیت کند و در چهارچوب تکالیف قانونی خود به رفع مشکلات مردم بپردازد.
تقارن این مناسبت با ایام شهادت سالار شهیدان و پیشوای مجاهدان راه حق و آزادگی سلام الله علیه و علی الارواح التی حلت بفنائه، میتواند به این پدیده‌ی اسلامی، طراوت اخلاص و صفای عاشورایی ببخشد و آن را برای کشور و ملت ما ذخیره‌یی از امانت و تقوا و خدمت قرار دهد.
اکنون که بحمدالله مردم در انتخاباتی سراسری، اشخاص مورد اعتماد خود را برای این مسؤولیت برگزیده‌اند، از انتخاب‌شوندگان محترم انتظار میرود که با تکیه و امید به فضل الهی بار این مسؤولیت را بر دوش کشیده همه‌ی توان خود را به ادای وظایفی که در قانون برای این شوراها معین است، مصروف کنند و خدمت به مردم را که از بزرگترین عبادات است سرلوحه‌ی همه‌ی انگیزه‌های خود قرار دهند.
بر دولت و مسؤولان محترم هم لازم است که از این امکان گرانبها برای جلب مشارکت مردم در اموری که به شوراها محول شده است، بسود کشور و ملت حداکثر استفاده را بکنند.
اکنون در طلیعه‌ی فعالیت این نهاد مردمی شایسته میدانم اعضاء محترم شوراها و مسؤولان مربوط را به اموری تذکر دهم:
۱ – برای کسب توفیق در وظایف شوراهای اسلامی، شرط اول آن است که اعضاء شوراهای اسلامی هر شهر یا روستا در عمل با یکدیگر تفاهم و همدلی داشته باشند. بدون این شرط مهم، یقینا این نهاد تازه تأسیس نخواهد توانست برای مردم منشأ خیر و صلاح گردد.
مناقشات سیاسی و جناحی و ورود در هر اقدامی که اعضاء شورای اسلامی را از اتحاد عملی خود دور کند، برای این شوراها مضر و ناروا است.
۲ – از آنجا که شوراها از مظاهر مشارکت مردمی و برای تسهیل امور مردم است، اعضاء محترم ارتباط دائمی خود با مردم و حضور در میان آنان و اطلاع از مشکلات آنان را وظیفه‌ی مستمر خود بدانند و دسترسی مردم را به خود، آسان سازند.
۳ – حدود و وظایف شوراهای اسلامی که در قانون معین شده باید در قول و عمل به طور کامل رعایت شود. اعضاء شوراها وظایف خود را به درستی بشناسند و بر تحقق آن همت بگمارند و چیزی را که در قانون پیش‌بینی نشده و یا به خاطر واقعیتهای کشور و دولت، قادر به انجام دادن آن نیستند، وعده ندهند و مردم را از کمک و اقدام شوراهای اسلامی مأیوس نسازند.
۴ – در انتخاب شهرداران و دهیاران، مهمترین خصوصیتی که باید رعایت شود، کاردانی و صلاحیتهای دینی و انقلابی است. شوراهای اسلامی در این انتخاب مهم لازم است به امانتداری و تدین و توانایی اجرایی این برگزیدگان کمال اهتمام را بورزند.
۵ – اگر چه پس از انقلاب اسلامی به همت جوانان جهاد سازندگی خدمات عظیم و بیسابقه‌ای مستقیما یا بوسیله‌ی شوراهای اسلامی روستاها، به روستاهای کشور شده است با این حال روستاها و روستانشینان عزیز که بار سنگین تأمین آذوقه‌ی کشور را بر دوش دارند به تنگناهای زیادی دچارند.
لازم است توجه به روستاها و شوراهای اسلامی روستا در صدر برنامه‌ی مسؤولان کشوری قرار گیرد.
۶ – شوراهای شهری در فعالیتهای خود به مختصات “شهر اسلامی” توجه کرده و خدمات شهری را در جهت تأمین این مقصود به کار گیرند و بخصوص به معماری و شهرسازی متناسب با حیات طیبه‌ی اسلامی به طور کامل توجه کنند. در شهر اسلامی، عدالت در تقسیم خدمات شهری، تأمین آرامش روحی و امنیت معنوی، ظهور و اعتلای مظاهر اسلامی و انقلابی، عمران و آبادی و زیبایی، حفظ طبیعت و صفای طبیعی، همه با هم باید مورد توجه قرار گیرد.
۷ – مسؤولان محترم دولتی، شوراها را مشاور امین خود بدانند و تا سر حد امکان به آنها در عمل به وظایف خود کمک کنند.
۸ – مردم عزیز سراسر کشور نیز که همواره از منتخبان خود حمایت کرده‌اند، همکاری و کمک خود را به شوراهای اسلامی نیز مبذول دارند. بدون این کمک و همکاری یقینا شوراها قادر بر عمل به وظایف خود نخواهند بود.
در پایان از همه‌ی دستگاهها و مسؤولانی که در تحقق این کار بزرگ اقدام و همکاری کرده‌اند: دولت محترم بخصوص وزارت کشور، هیئتهای محترم نظارت، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، نیروهای انتظامی و دیگر دستگاههای دست‌اندرکار صمیمانه تشکر میکنم و توفیقات همه‌ی شما را از خداوند متعال مسألت مینمایم.
شورای اسلامی شهر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
شورای شهر مجلسی است محلی که در سطح شهرهای کشور با رأی مستقیم مردم نمایندگان آن انتخاب می شوند؛ مجلسی که وظیفه اصلی اعضای آن انتخاب شهردار، تصویب بودجه و نظارت بر عملکرد شهرداری هاست.
بنابر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، شورا یکی از ارکان نظام می‌باشد و یکی از ویژگی‌های خاص شهرداری‌ها، حضور شورای شهر با این امکانات در کنار شهرداری‌ها است. تأکید قانون به شکلی است که از آن اجبار به وجود شورای شهر را می‌توان یافت. وزارت کشور در زمانی که شورای شهر وجود ندارد به قائم مقامی از آن مسئولیت دار وظایف است.
فصل هفتم قانون اساسی ایران به شوراها اختصاص دارد. این فصل شامل اصول صدم تا صد و ششم قانون اساسی هستند:
اصل ۱۰۰: برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همکاری مردم با توجه به مقتضیات محلی، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای ده، بخش، شهر، شهرستان یا استان صورت می‌گیرد که اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می‌کنند. شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان و حدود وظایف و اختیارات و نحوه انتخاب و نظارت شوراهای مذکور و سلسله مراتب آنها را که باید با رعایت اصول وحدت ملی و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی و تابعیت حکومت مرکزی باشد قانون معین میکند.
اصل ۱۰۱: به منظور جلوگیری از تبعیض و جلب همکاری در تهیه برنامه‌های عمرانی و رفاهی استانها و نظارت بر اجرای هماهنگ آنها، شورای‌عالی استانها مرکب از نمایندگان شوراهای استانها تشکیل می‌شود. نحوه تشکیل و وظایف این شورا را قانون معین میکند.
اصل ۱۰۲: شورای عالی استانها حق دارد در حدود وظایف خود طرحهایی تهیه و مستقیماً یا از طریق دولت به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد کند. این طرحها باید در مجلس مورد بررسی قرار گیرد.
اصل ۱۰۳: استانداران، فرمانداران، بخشداران و سایر مقامات کشوری که از طرف دولت تعیین می‌شوند در حدود اختیارات شوراها ملزم به رعایت تصمیمات آنها هستند.
اصل ۱۰۴: به منظور تأمین قسط اسلامی و همکاری در تهیه برنامه‌ها و ایجاد هماهنگی در پیشرفت امور در واحدهای تولیدی، صنعتی و کشاورزی، شوراهایی مرکب از نمایندگان کارگران و دهقانان و دیگر کارکنان و مدیران، و در واحدهای آموزشی، اداری، خدماتی و مانند اینها شوراهایی مرکب از نمایندگان اعضا این واحدها تشکیل می‌شود. چگونگی تشکیل این شوراها و حدود وظایف و اختیارات آنها را قانون معین میکند.
اصل ۱۰۵: تصمیمات شوراها نباید مخالف موازین اسلام و قوانین کشور باشد.
اصل ۱۰۶: انحلال شوراها جز در صورت انحراف از وظایف قانونی ممکن نیست. مرجع تشخیص انحراف و ترتیب انحلال شوراها و طرز تشکیل مجدد آنها را قانون معین میکند. شورا در صورت اعتراض به انحلال حق دارد به دادگاه صالح شکایت کند و دادگاه موظف است خارج از نوبت به آن رسیدگی کند
شورای اسلامی شهر به عنوان نهاد تصمیم‌گیر
بر اساس مفاد قانون شهرداری و نیز قانون تشکیلات شورای اسلامی کشوری، این نهاد یک مرجع تصمیم گیری و نظارتی است و در این مورد دارای اختیارات وسیعی است. یکی از مشکلاتی که در بحث شوراها وجود دارد این است که شوراها در خصوص نهاد های خدماتی دیگر مانند برق و اب و … نمی‌توانند نظارت بکنند.
برخی از وظایف شورای شهر، واجد جنبه‌های وضع مقررات است. برخی دیگر از وظایف آن، جنبه نظارتی و مراقبتی دارد.
مراجع ابطال تصمیمات شورای شهر
بر اساس ماده ۴۸ قانون شهرداری‌ها چنانچه استانداری یا فرمانداری یا بخشداری نسبت به مصوبات شورا اعتراض داشتند بایستی ظرف یک هفته از تاریخ اطلاع، نظر خود را به انجمن اظهار و تقاضای تجدید نظر نماید در صورتی که باز هم معترض ماند، معترض می تواند به انجمن ایالتی یا ولایتی یا وزارت کشور اعتراض خود را ظرف ۱۵ روز ارائه دهد . این نظر پس از ابلاغ نهایی است
امور داخلی و تشکیلات شورای اسلامی شهر
ماده ۲ – اولین جلسه هر دوره شورا ظرف یک هفته بعد از قطعی شدن انتخابات به دعوت فرماندار و یا سرپرست فرمانداری و با حضور دعوت کننده یا نماینده وی تحت ریاست مسن ترین عضو و به منشی گیری دو نفر از جوانترین اعضا تشکیل و برای رسمیت کلیه اعضا به شرح زیر سوگند یاد می کنند و آنرا امضا می نمایند :
((من در برابر کلام الله مجید ، به خدا متعال سوگند یاد می کنم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد می نمایم که در حفظ امانت و انجام هر چه بهتر وظایفم و خدمت به مردم کوشا باشیم و قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات کشور را در چار چوب وظائف و اختیارات خود مراعات نمایم و در همه زمینه ها عدالت و انصاف را در نظر داشته و مادام که در شورای اسلامی شهر عضویت دارم در رعایت صرفه و صلاح و پیشرفت امور شهر و شهرداری اهتمام نمایم ))
گفتنی است که انتخابات ریاست جمهوری،مجلس خبرگان رهبری،مجلس شورای اسلامی ایران،شورا های اسلامی شهر وروستا همزمان در28 خرداد1400 برگزار خواهدشد.
یادداشتی از:رحمان خجسته پارسا –کارشناسی ارشد مدیریت بازرگاني-Insurance management