پیشرفت در مسیر تحول با تکیه بر ظرفیت‌ها
به گزارش نویدتهران،رئیس قوه قضاییه گفت: هرگاه از ظرفیت‌های داخلی استفاده کردیم آثارش را دیدیم و امروز هم توجه به ظرفیت‌های داخلی ما را از شرایط کنونی خارج می‌کند
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی اظهار داشت: کتاب افتخاری که در نظام داریم در بستر مقاومت ورق می‌خورد نه در بستر مذاکره و نه در بستر تسلیم.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی گفت: آن اقتداری که از عزیزان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه دیدیم ارتقا پیدا کرده است و کارآمدی دفاعی و حضور جمهوری اسلامی هم در منطقه و هم در جهان را دیدیم، چون ما در این حوزه به منویات رهبری معظم انقلاب اسلامی عمل کردیم و مقاومت می‌تواند دشمن را به عقب‌نشینی وادار کند.
رئیس قوه قضاییه افزود: امروز هم مقاومت جواب می‌دهد و در عرصه بین المللی مقاومت و ایستادگی ملت ایران جواب می‌دهد. در حوزه اقتصادی هم همین است اگر به ظرفیت‌های کشور اعتماد شود به ظرفیت عظیم نیروی انسانی در کشور اعتنا شود حتما ما از این وضعیت و شرایط دشمن ساخته به خوبی بیرون خواهیم رفت.
وی افزود: در حوزه قضایی در کشور قضات توانمند و چهره‌های کارآمدی داریم، نیرو‌های فکری و اجرایی کارآمدی داریم و با این ظرفیت‌ها، این مشکلاتی که امروز در دستگاه قضایی داریم قابل حل است و حتما می‌شود به شرایط بهتری وارد شد، تردید ندارم همکاران عزیزمان یک گام اثربخش آینده ساز‌تر می‌توانند در دستگاه قضایی بردارند.
سلامت قضایی و اداری کشور باید محقق شود
رئیس قوه قضاییه: باید کار به گونه‌ای در کشور دنبال شود که بتوانیم سلامت دستگاه قضایی و اداری کشور را تثبیت کنیم
حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در ادامه سخنانش در همایش سراسری قوه قضاییه گفت: جذب نیروی انسانی نیز از دیگر برنامه‌های ما در طرح تحول است و حدود ۶ تا ۷ هزار نفری که در آزمون استخدامی پذیرفته شده اند باید جذبشان آغاز شود.
وی گفت:: با همکاری معاونت منابع انسانی و بخش راهبردی و حوزه ریاست قوه قضاییه و معاونت اول کار جذب بزودی آغاز می‌شود، اما نمی‌شود همه را یک دفعه جذب کرد.
آقای رئیسی گفت:: ارتقا سلامت در دستگاه قضایی و اداری کشور هم باید بعنوان امری مهم مد نظر قرار گیرد و اگرچه حفاظت و بازرسی‌ها و دادسرای نظامی در این خصوص نقش دارند، اما نقش نخست را تک تک همکاران باید ایفا کنند و همه خودشان را موظف بدانند و مراقب اطراف خود باشند و هیچگونه کاستی را در دستگاه قضایی برنتابند.
وی گفت:: همه همکاران قضایی، دستگاه قضایی را خانه نخست خود بدانند چرا که با نشاط‌ترین و بهترین و گل وقت عمر خود را در این دستگاه می‌گذارند و در دستگاهی که پاکان و قضات متدین، پرکار، مخلص و مهذب، حضور دارند نباید چند ناپاک چهره پاک این دستگاه را در اذهان، ناپاک جلوه دهد که برخی در گفته هایشان بزرگ نمایی کنند و نقاط سیاه را در این نقاط نورانی بزرگ جلوه دهند.
رئیس دستگاه قضا افزود: اراده تحقق سلامت در دستگاه اداری و قضایی وجود دارد و ما این موضوع را دنبال می‌کنیم و وظیفه ما نه فقط سلامت دستگاه قضایی بلکه سلامت دستگاه اداری کشور است و این سلامت است که می‌تواند اعتماد ساز باشد.
همه مسئولان، مردم را باور کنند
رئیس قوه قضاییه سرمایه اجتماعی را از مهمترین سرمایه‌های کشور خواند و گفت: همه مسئولان و کارگزاران نظام باید مردم را باور کنند و این سرمایه اجتماعی بسیار مهم است.
حجت الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در ادامه سخنانش در همایش سراسری قوه قضاییه افزود: همه همکاران و پیشکسوتان در این جمع بدانند که سرمایه اجتماعی مسئله‌ای مهم برای نظام و کشور است و خواست و قضاوت مردم، رفع مشکلات مردم و نگاه مثبت، رضایتمندانه و اعتماد مردم بسیار مهم است و اینها شعاری نیست و هم امام حقیقتا مردم را باور داشتند و هم رهبری معظم انقلاب در این خصوص باور دارند.
وی گفت: چند سالی که خدمت رهبری معظم انقلاب می‌رسیدیم و گزارش کار می‌دادیم پس از گزارش‌ها می‌فرمودند خروجی و نگاه مردم چیست؟
آقای رئیسی افزود: این نگاه بسیار مهم است و باید سازوکار‌هایی اندیشیده شود که در اعتماد عمومی بازسازی صورت گیرد و این از مسایل مورد توجه ما در طرح تحول است.
وی گفت: ما باید همواره به مردم به عنوان سرمایه اجتماعی که سرمایه نظام است بنگریم و اگر این سرمایه اجتماعی در قوه قضاییه و همچنین اگر اعتماد عمومی افزایش پیدا کند در سبد نظام است و در همه نظام‌ها گاهی کشورشان بر زور سلاح، پول و ارتباطات سیاسی با قدرت‌های جهانی مبتنی است، اما کشور ما مهمترین مولفه قدرتش مردم متدین است و این سرمایه اجتماعی محسوب می‌شود.
رئیس دستگاه قضا افزود: بر همین اساس کار یک قاضی در یک بخش می‌تواند سرمایه ساز برای نظام باشد و اگر بی توجهی شود از سرمایه نظام کاسته خواهد شد.
آقای رئیسی در بخش دیگری از سخنانش به چابک سازی بخش‌های ستادی در قوه قضاییه اشاره کرد و گفت: بخش‌هایی را سخنگو اعلام کرد و ما دنبال اجرایی کردن آن هستیم.
وی تلاش همه بزرگان در چهل سال اخیر در دستگاه قضایی را مخلصانه خواند و افزود: حدود شش هفت ماه که از مسئولیتم در دادستانی کرج گذشته بود خدمت شهید آیت الله قدوسی رفتم و خواستم اجازه دهند ادامه کارم را به درس و بحث در قم بپردازم و ایشان به من گفتند که من هم همین حرف را به امام زدم و خواستم در مدرسه حقانی ادامه درس و بحث را داشته باشم، اما امام به من فرمودند من کجا بروم؟
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی گفت: بعد از این سخن بود که به ادامه کار در مسئولیتم پرداختم و ما همه مسئول هستیم.
کاهش جمعیت کیفری موضوعی مهم است
رئیس قوه قضاییه گفت: موضوع مهم دیگر ما کاهش جمعیت کیفری است تا جایی که شرع و قانون تکلیف کرده است.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی در همایش سراسری قوه قضاییه گفت: ما همه تابع موازین شرعی و قانونی هستیم، اما در حوزه صدور قرار در دادسراها، صادر کردن قراری که منتهی به بازداشت فرد شود یا استفاده نکردن از مجازات‌های جایگزین حبس باید بیشتر دقت کنیم.
وی افزود: باید در عمل کاهش ورودی زندانی به زندان داشته باشیم و امسال تلاش کردیم مقداری جلسه از حالت تشریفاتی به حالت اجرایی‌تر و عملیاتی و کاربردی‌تر تبدیل شود، گفت و شنود ما باید گره گشای دستگاه قضایی باشد و بعد از این جلسه و رفتن دوستان به استان‌ها احساس شود که گره‌ای از مشکلات گشوده شده و این احساس مهم است که می‌تواند برای ما نقطه مطلوبی باشد.
رئیسی گفت: مسئله کاهش جمعیت کیفری موضوع مهمی است که بخشی از مسئله را در جلسات بعد اشاره خواهم کرد.
رئیس قوه قضاییه افزود: نکته مهم مسئله بخش پشتیبانی و رفع مشکل نیروی انسانی در حوزه قضا و نیرو‌های اداری است و ایجاد تحول حتما می‌طلبد بودجه متناسب و اعتبارات متناسب، نیروی انسانی کارآمد متناسب در بخش قضایی و اداری داشته باشیم و این هم نیاز به برنامه ریزی دارد البته ما الان با وضع و شرایط خاصی روبرو هستیم، شرایط اقتصادی که دشمن ایجاد کرده است و البته تصورش این هست که با ایجاد این فشار‌های اقتصادی ملت ایران عقب نشینی کند یا تسلیم خواسته‌های به ناحق آن‌ها شود، اما زهی خیال باطل.
وی گفت: درست است که کشورمان با مشکلات اقتصادی روبروست و این مشکلات اقتصادی طبیعتا در همه بخش‌ها تاثیر گذار است و دستگاه قضا هم بی نصیب نیست و بعضی از کار‌های تحولی که نیازمند به بودجه و اعتبارات است به دلیل همین موضوع دچار کندی می‌شود، اما همه بدانند که ما در حرکت مصمم هستیم و برغم فشار‌ها و کار مضاعف تمام این مشکلات را دوستان و همکاران مخلص و پای کار در استان‌ها و در بخش‌های مختلف جبران می‌کنند.
قاضی در دستگاه قضا، محور است
رئیس دستگاه قضا گفت: در دستگاه قضایی محور قاضی است و همه اقدامات باید حول کار قاضی باشد و قضاوت عادلانه انجام شود.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی در همایش سراسری قوه قضاییه افزود: در برخی حوزه‌ها مشکل اطاله دادرسی داریم و حتما این مشکل با همکاران قضایی حل می‌شود و در استان‌هایی همچون استان تهران، مازندران و اصفهان بیشترین مشکل اطاله دادرسی وجود دارد.
وی اضافه کرد:، اما از هر سه روسای سه استان تقاضا دارم با همکاران قضایی خود که بهترین گره گشای این مشکل هستند مشکل اطاله دادرسی را حل کنند، در واقع این بدین معنا نیست که ما در بخش‌های دیگر مشکل نداریم.
رئیس دستگاه قضا گفت:: موضوع اتقان احکام از موضوعات مهم و قابل توجه است و امروز شاهد هستیم که در برخی موارد احکامی صادر می‌شود که به اندازه یک کتاب است و نشان می‌دهد که قاضی به خوبی قلم زده و برای رسیدگی به پرونده باید تمامی قوانین و کتاب‌ها و دانش آموخته‌های حوزه و دانشگاه بکار گرفته شود و گاهی برای یک حکم از اصول و فقه و و مبانی قوانین استفاده می‌شود.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی افزود: در حوزه آموزش در بخش‌های ابتدایی که قاضی قرار است وارد قضا شود آموزش قبل، آموزش حین و فراگیری و آموزش‌های مدیریتی و حوزه‌های نظارتی بر دادگاه‌ها و دادسراها وجود دارد و در واقع در دستگاه قضایی محور قاضی است و همه اقدامات باید حول کار قاضی باشد و قضاوت عادلانه صورت گیرد.
وی اظهار کرد: حتی بخش‌های اجرایی هم در گام دوم تلاش کنند البته تحول یک شبه انجام نمی‌شود و فناوری اطلاعات امری لازم است و موضوع منابع انسانی نیز لازم است و شخص قاضی باید دنبال کننده این موضوع باشد.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی اضافه کرد: قاضی با قضاوتش شناخته می‌شود و اهمیت کار قضایی مباشرت است و نظر ما این است که تمام آقایان بخش ستاد باید به کار قضاوت ورود کنند و نیرو‌ها جایگزین افراد ستادی شوند الحمدلله نیروی انسانی و کاربلد در قوه قضاییه کم نیستند و فعلا باید از بخش ستادی به میزان ده درصد نیروی کارآمد به نیرو‌های صف بیایند و در حوزه قضایی این اتفاق در کل کشور باید بیفتد.
رئیس دستگاه قضا خاطرنشان کرد: ما در بخش صف مشکل داریم و باید تقویت شود.
افزایش ورودی پرونده‌ها، چالش دستگاه قضا
رئیس قوه قضاییه: باید سازوکاری تدبیر شود تا شاهد کاهش پرونده‌های ورودی به دستگاه قضا باشیم
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی در همایش سراسری قوه قضاییه افزود: با دبیرخانه الگوی اسلامی پیشرفت تماس گرفتم، آن‌ها کار‌های مقدماتی را انجام داده اند، اما لازم است این کار توسط افراد مجرب در دستگاه قضایی و دانش آموختگان حوزه و دانشگاه در دستگاه قضایی همراه شود.
وی گفت: یک نظام حقوقی که محتوای آن اسلامی و قالب و شکل، اجرا و سازوکار پیگیری ان مبتنی بر شریعت باشد، باید برای اجرایی شدن با نظام حقوقی و قضایی اسلامی تبیین شود.
آقای رئیسی افزود: در گام دوم این کار ضروری است و از همه همکاران عزیزمان در بخش‌های قضایی از صاحب نظران و صاحبان خرد و اندیشه می‌خواهیم که این قضیه را به عنوان یک موضوع مهم و سند تحولی در این دوره در نظر بگیرند.
وی گفت: محور‌های اصلی که در دو جلسه قبل در حضور روسای محترم کل دادگستری‌ها و دادستان‌های مراکز استان‌ها و مسئولان عالی قضایی در ارتباط با تحول بیان شده است مبانی آن باید در ابتدا با شناختی از دستگاه قضایی همراه باشد.
رئیسی افزود: در اصول مدیریت اولین گام شناخت وضعیت موجود است باید دید که چه در اختیار داریم. ما در ۴۰ سال گذشته گام‌هایی برداشته ایم، باید شناخت یا گزارش شناختی از وضعیت موجود داشته باشیم تا متوجه شویم همه بخش‌ها در قوه قضایی کجا قرار دارد؟ از این طریق می‌توان به تفاوت وضع موجود با قبل پی برد.
وی گفت: به مدیریت‌های عالی، مدیریت‌های میانی، مجموعه سازمان‌ها و به همه بخش‌ها تاکید می‌کنم که باید در این رابطه گام بردارند، مشکل اساسی ما در دستگاه قضایی که به عنوان یکی از چالش‌ها یا ابرچالش یاد می‌شود، افزایش ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضایی است، این موضوع افزایش قاضی، کارمند، ابزار کار و ساختمان و محیط کار و افزایش همه چیز را به دنبال دارد.
وی گفت: سقف کار در این قضیه کجاست؟ این موضوع بسیار مهمی است. یک زمانی این افزایش ورودی پرونده‌ها را باید به صورت قطعی داشته باشیم مثل جامعه‌ای که افزایش جمعیت دارد که طبیعتا برای رفع یکسری مشکلات برای اداره جامعه باید فکری کرد و سرنوشت محتوم و مختوم دستگاه قضایی همین است که شاهد همین میزان باشیم و یا می‌شود ساز و کار و تدابیری اتخاذ کرد که این وضعیت مدیریت شود و شاهد افزایش ورودی پرونده‌ها نباشیم و ما به نوع دوم معتقد هستیم که این امر سرنوشت محتوم و مختوم ما نیست.
رئیس قوه قضاییه افزود: حتما می‌طلبد که همه دستگاه‌ها در کشور و عزیزانمان در حوزه‌های اجرایی برای کاهش پرونده‌ها اندیشه کنند، در برخی حوزه قانون گذاری و اصلاح قوانین با همکاری مجلس شورای اسلامی کار آغاز شده است. در دولت هم نسبت به تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌ها آنچنان باید کار شود که شاهد کاهش ورودی پرونده به دادگستری و عدلیه باشیم، گام‌هایی در این رابطه آغاز شده است که ان شاء الله باید تکمیل شود در هر صورت موضوع کاهش ورودی پرونده‌ها موضوع بسیار مهمی در محور‌های تحولی است.
رئیسی گفت: مسئله دیگری که امروز موجب گله مندی در میان آحاد مردم شده، اطاله دادرسی است، در برخی رسیدگی‌ها و نه در همه آن‌ها در شهرستان ها، در مراکز استان‌ها و در بخش‌های مرکزی شاهد اطاله دادرسی نیستیم، ولی در برخی حوزه‌های مشکل اطاله دادرسی داریم که حتما باید با همکاری همکاران قضایی حل شود.
وی افزود: در دادگاه‌های تجدیدنظر به طور خاص در سه استان ما با مشکل مواجهیم.
دستگاه قضایی یک دستگاه پویا و زنده و در حوزه علم و دانش است
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد : کار اجتهادی و پاسخ سوالات را از نظرات فقها و بزرگان قومی و علمی و پژوهشی و تحقیقی استخراج کنیم و دستگاه قضایی یک دستگاه پویا و زنده و در حوزه علم و دانش همواره باید با دانشگاه ارتباط مستقیم داشته باشد
حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در همایش سراسری قوه قضاییه گفت: به هیچ عنوان نباید دستگاه قضایی رابطه اش را با محافل علمی و تحقیقی و پژوهشی نوآوری‌های علمی و اجتهادی قطع کند و همواره نسبت به یک دادگاه و یک قاضی یا نسبت به کل عدلیه و دادگستری باید این ارتباط برقرار باشد و نیروی انسانی کارآمد را باید محافل علمی تامین کنند. این علاقه است که باید میان قضات با حضرات مراجع بزرگوار پایدار باشد، اینها مجموعه‌ای هستند که سر و کارشان با علم و دانش، آخرین یافته‌های علمی و پژوهشی است.
وی افزود: این یکی از موضوعات مهم در ارتباط با تحول است. نکته قابل توجه آن است که ما در اسلام حدود، قصاص، تعزیرات قوانینی داریم، اینها شعار نیست بلکه نه فقط در نظام حقوقی که در نظامات دیگر نیز مطرح است.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی افزود: برای استقرار نظام به عنوان نظام حقوقی سیاسی، نظام اجتماعی، نظام اقتصادی، احکامی وجود دارد که این احکام باید و نباید‌های ان است و فقه این احکام را به ما می‌آموزد، حقیقت آن است که ما آنچه که از مبانی فقهی می‌شناسیم، از کلمات بزرگان برداشت می‌کنیم، از فرمایشات امامین انقلاب برداشت می‌کنیم.
وی گفت:: ما در اسلام دارای نظام حقوقی هستیم نه فقط احکام، در ضمن قانون مجازات اسلامی، حدود، قصاص یا تعزیرات یعنی هم قالب و محتوا، ساز و کار پیگیری و اجرا داریم و نظام حقوقی در اسلام ما قالبی متناسب با این محتوا را می‌خواهد که سیرت قضای اسلامی باشد و باید حتما تعریف کنیم.
رئیسی افزود: مسئله‌ای که ما در گام دوم حتما باید حضور فعال داشته باشیم، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است و یکی از الگو‌ها یک قالب متناسب با سیرت قضای اسلامی است.
امروز فقه در جامعه حکومت می‌کند
رئیس قوه قضاییه: در زمان بزرگانی همچون مرحوم شیخ انصاری و صاحب جواهر، فقه حکومت نمی‌کرد، اما امروز فقه حکومت می‌کند
حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در ادامه سخنانش در همایش سراسری قوه قضاییه افزود: همه اجزای سازمان بزرگ قضایی کشور درایجاد تحول قضائی باید نقش ایفا کنند در غیر اینصورت تحولی که در حکم رهبری معظم انقلاب تاکید شده است، اتفاق نمی‌افتد.
وی گفت: در این تحول نیازمند حضور همه همکاران و دست اندرکاران و همه کسانی که در خارج از قوه قضائیه هستند هستیم و همه کسانی که به قوه در تراز انقلاب اسلامی و در تراز حکومت امیرالمومنین علی (ع) می‌اندیشند و همه کسانی که در محافل علمی و دانشگاهی هستند باید در این طرح تحول همگام با دستگاه قضایی حرکت کنند.
رئیس قوه قضاییه ارتباط میان دانشگاه و قضا و حوزه را ارتباطی معنادار خواند و بر تقویت آن تاکید کرد.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی گفت: دستگاه قضایی کار پیچیده‌ای در خصوص پرونده‌هایی که روی میز قضات دارد انجام می‌دهد و اگرچه در کلمات ارزشمند فقها، فروعات بسیاری در کتب فقهی مطرح شده، اما در زمان بزرگانی، چون مرحوم شیخ انصاری و صاحب جواهر، فقه حکومت نمی‌کرده است، اما امروز فقه حکومت می‌کند و با حکومت فقه در جامعه سوالات زیادی در حوزه‌های قضایی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد می‌شود.
رئیس قوه قضاییه افزود: امروز در مسایل اجتماعی، فرهنگی و هنری سوالات زیادی مطرح است که حوزه و محافل علمی ما برای پاسخگویی به آن ناتوان نیستند و باید با اجتهاد و بر مبنای فقه جواهری پاسخ این سوالات را به محافل اجرایی و نیازمند به دانش ارائه کرد.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی گفت: به قاضی گفته شد که حکمش براساس قانون باشد و اگر در قانون نیافت نظر مشهور فقها را عمل کند، اما امروز در بخش آموزش قوه قضاییه، قضات چه تعداد سوال در پرونده‌ها مطرح کرده اند؟ با وجود اینکه اصولش وجود دارد، اما باید روی فروعش کار شود.
در طرح تحولی قوه هیچ کس نباید غایب باشد
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه هیچ تحولی با بخشنامه ، دستورالعمل و سخنرانی ایجاد نمی شود ، گفت : در طرح تحولی قوه قضاییه هیچ کس نباید غایب باشد.
حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در همایش سراسری قوه قضاییه با گرامیداشت یاد و خاطره شهید بهشتی و هفتاد و دو تن از یاران باوفایش ، خدمات ارزشمند همه کسانی را که در این 40 سال در دستگاه قضائی زحمت کشیده اند ارج نهاد.
وی گفت : از خدمات آیت الله شهید بهشتی و نخستین شورای عالی قضایی پس از انقلاب ، مرحوم ایت الله موسوی اردبیلی و مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی و از زحمات آیت الله یزدی و آیت الله آملی لاریجانی هم قدردانی می کنیم و امیدواریم همه قضات و همکاران در سراسر کشور هر چه در این 40 سال با اخلاص خدمت کردند، مقبول خداوند باشد.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی گفت : بدون تردید تلاش همه کسانی که در جای جای این کشور ، احکامی بر اساس شرع و مبانی فقهی صادر کردند نزد خدا ماجور است و همه اینها به برپایی فقه بر مبنای حقوق اسلامی تلاش کرده اند.
وی درباره گزارش عملکرد یک ساله ای که وزیر دادگستری در آغاز این همایش قرائت کرد، افزود : همه تلاشها و خدمات شما عزیزان در سراسر کشور برای ارتقا دستگاه قضایی نزد خدا پاداش دارد.
رئیس دستگاه قضا گفت : همه تلاشهایی که تاکنون شده است باید منجر به تحول در گام دوم باشد و قوه قضائیه این گام دوم را با حضور فرهیختگان و صاحبنظران و دلسوزان طی می کند.
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی افزود : در این طرح تحولی همگان نقش دارند و هیچ کس نباید غایب باشد و قطعا با بخشنامه دستورالعمل و سخنرانی تحولی ایجاد نمی شود و تحول باید در اتاق های اندیشه ورزی تبدیل به برنامه اجرایی شود و همه اجزای سازمان در این تحول نقش آفرینی کنند.